Zoals hoogstwaarschijnlijk bekend, hebben we dit jaar de Week van de Oppervlaktetechnologie en daar hoort ook de ION Borghardt Award bij: de innovatieprijs voor het meest duurzame en innovatieve bedrijf of vinding in de afgelopen periode. Traditiegetrouw benadert ION een kunstenaar om een beeld te maken dat de winnaar van de ION Borghardt Award ontvangt. Dit jaar is Patrick Visser die kunstenaar. Tijd dus voor een kennismakingsgesprek.

In het najaar van 2017 heeft ION Patrick Visser benaderd. Het contact was via-via tot stand gekomen. Patrick Visser staat bekend als een kunstenaar die heel grote beelden van dieren maakt. Wat daarbij opvalt, is dat hij daarbij het liefst met oud ijzer werkt. Zijn beelden bestaan voornamelijk uit talloze ijzeren onderdelen en producten die eigenlijk bedoeld waren om omgesmolten te worden voor het maken van nieuwe producten. En als je hem opzoekt in zijn atelier blijkt er een oneindige voorraad oud ijzer voor het grijpen te liggen. “Ik werk nu sinds een jaar of zes op deze manier. Daarvoor maakte ik ook wel dieren, maar die waren kleiner. Ze bleven echter niet onopgemerkt. Op een dag werd mijn werk opgepikt door een kennis van de directeur van het metaalrecyclingbedrijf Reukema in Harderwijk. Vervolgens heeft die directeur, Henry Staal, mij benaderd met het voorstel om in hun bedrijf een atelier in te richten waar ik de ruimte heb om grotere dieren te maken. Daar was ik dus erg blij mee, temeer daar het materiaal waar ik het liefst mee werk hier oneindig voorradig is.”

UIT HET BLOTE HOOFD

Enkele jaren geleden heeft hij voor een coatingbedrijf een metalen dinosaurus gemaakt die vervolgens is gecoat. Op die manier is hij bij ION in beeld gekomen. “Dat ik nu gevraagd ben om het beeld voor de ION Borghardt Award te maken, vind ik wel leuk en eervol. Ik zie het als een kans om mijn naamsbekendheid te vergroten. De vraag van ION om diverse materialen in het kunstwerk te verwerken, vond ik wel een uitdaging. Het liefst werk ik alleen met ijzer: alles wat ik maak moet wel roesten. Dat vind ik mooi. Nu heb ik voor de ION Borghardt Award een beeld gemaakt waarin ook rvs is verwerkt. Daarvoor heb ik motorschijfremmen gebruikt die ik in stukjes heb gezaagd. Om het glimmende er een beetje af te krijgen, heb ik die onderdelen in een vuurtje gelegd zodat het wat doffer en donkerder van kleur wordt. Op die manier is het contrast met het roestende ijzer niet al te groot.”
Bij het maken van een kunstwerk begint hij altijd bij de ogen van het dier. Daarvoor wordt dan geen oud ijzer gebruikt. Als de ogen klaar zijn, wordt de kop eromheen gebouwd en op een standaard gezet. Vervolgens wordt dan het lichaam eromheen gebouwd. De gereedschappen waarmee hij voornamelijk werkt, zijn een lasapparaat, een slijptol, een plasmasnijder en een hijskraan met takel om de grotere beelden op te hijsen. “Ik probeer de dieren zo echt mogelijk te laten lijken, dat je het gevoel krijgt dat er leven in zit. Dat wil ik overbrengen. In de regel maak ik de dieren uit het blote hoofd. Soms heb ik er een fotootje bij om de verhoudingen van het lichaam in beeld te houden. Ik heb nooit bijgehouden hoeveel kunstwerken ik heb gemaakt, maar ik schat dat het ondertussen toch wel een flink aantal is. Het is ergens ook wel grappig dat ik door een brancheorganisatie waarvan de leden dagelijks werken aan het voorkomen van roest, juist gevraagd ben een beeld te maken dat nadrukkelijk roest.”

AUTONOOM

Het lijkt erop dat je dieren ziet zonder huid, alsof je de spieren en de pezen daaronder ziet. De beelden worden gekocht door bedrijven, particulieren, gemeenten en dergelijke. Hij heeft geen expositieruimte, maar wel een vaste plek op de binnenplaats van de Hermitage in Amsterdam. Daar staat een aantal beelden van hem tentoongesteld. Als er een verkocht is, komt er een nieuwe bij. Vorig jaar is er een heel grote haas verkocht van meer dan 3,5 meter hoog. Die staat nu in Italië. Ook de gemeente Harderwijk is een gretig afnemer van zijn werken. Zo staat er een Patrick Visser-gorilla bij een rotonde, een leeuw in een park, een olifant bij een parkeergarage en een krokodil op een strandeiland. Hoe zou Patrick Visser zijn carrière graag willen vervolgen? “Ik zou graag nog grotere beelden willen maken, dus beelden zo hoog als een huis. Als ik het materiaal en de ruimte heb, zou ik het kunnen maken. Maar het is best lastig, omdat je dan met allerlei problemen te maken krijgt, zoals ruimte, vervoer, het hijsen enzovoorts. Maar ik zou dat wel heel fijn vinden en ik hoop dat in de toekomst ook te kunnen doen.” 
Tot slot: hij werkt autonoom, zoekt zijn inspiratie niet in bepaalde kunstopvattingen en bij andere kunstenaars. Desgevraagd laat hij weten de Amerikaanse kunstenaar Richard Serra niet te kennen en evenmin zijn reusachtig werk Open Ended in Museum Voorlinden in Wassenaar. Die sculptuur van cortenstaal weegt maar liefst 216 ton, is vier meter hoog, achttien meter lang en zeven meter breed. De vloer eronder is speciaal voor dit kunstwerk verstevigd. In dit werk is Patrick Visser meteen geïnteresseerd. Het museum mag op zijn komst rekenen.
Hoe de ION Borghardt Award 2018 er uitziet, wordt in de volgende editie van OT onthuld. Wie niet zo lang wil wachten, is welkom op 11 april op de ION Dag voor de Ondernemer waar Patrick Visser zelf de Award zal onthullen.